De Foodkomstvoorspeller

Door: Wouter de Heij

Noem het een innovatiebedrijf, een ingenieursorganisatie, een incubator of onderzoekshub; wat TOP BV doet, is bijna niet in één noemer te vangen. Maak kennis met TOP BV, een bijzonder bedrijf dat impact wil maken in de foodsector. We spreken met Wouter de Heij, één van de oprichters. Wouter vertelt dat ze continu bezig zijn met nieuwe productontwikkelingen die de toekomst van ons eten gaan bepalen. Als ze bij TOP in het idee geloven, gaan de radars lopen.

Vanaf de oprichting in 2005 was het idee bestaande bedrijven en startups in de foodsector ondersteuning te bieden met bijvoorbeeld kennis, machines, onderzoeksmogelijkheden of financiële middelen. “Sinds die tijd hebben wij er inmiddels voor gezorgd dat al meer dan 35 startups met succes een mooie organisatie hebben neergezet, daarnaast hebben we vele bestaande organisaties een boost kunnen geven”, vertelt Wouter. Tot het klantenbestand van TOP BV behoren klinkende namen, zoals: Elke Melk, Albert Heijn, Hak, Danone, Johma, Chiquita en nog veel meer.

Wouter is directeur van TOP BV, een high-tech innovatiebedrijf opgericht in 2005 door vier ondernemers: Wouter de Heij, Bert Tournois, Frank Giezen, Herman Feil. Met alle vier hun eigen specialisaties, achtergronden en meningen, delen ze de flinke drive om in hun vakgebied het verschil te maken. Daarnaast hebben de doorgewinterde ondernemers ieder een flink netwerk. “Als je wilt innoveren heb je veel diversiteit nodig en is een sterk netwerk cruciaal.”

“Wij willen zelf aan het stuur zitten, dingen creëren en echt impact maken”

Eén kilometer gekookte worst

Wouter vertelt dat een van de eerste opdrachten ook een ondernemer was uit het netwerk. “De vraag was, ontwikkel een machine voor het op grote schaal geautomatiseerd produceren van worst, waardoor 30 fte zou worden bespaard. Onze eerste berekeningen gaven aan dat daarvoor een pijp van 1.000 meter nodig zou zijn. Dit ging hem dus niet worden. Vervolgens hebben we met hem gekeken wat ervoor nodig was om zijn uiteindelijke doelstelling wel te behalen. Het heeft totaal andere technische invulling gekregen, maar het doel is behaald.”

Na al die jaren van innovaties, weet je al heel snel welk idee een succes kan gaan worden. We horen vaak ideeën die goed zijn, maar dan snapt de ontwikkelaar niets van de afzetmarkt. Of een ondernemer is goed in de verkoop van een product, maar heeft geen idee hoe het ontwikkeld moet worden. Wouter vertelt hoe ze bij TOP BV te werk gaan: “Life is a journey en wij nemen onze klanten mee in die reis. Door scenario’s te schetsen, aangeven wat wel en niet kan en oude succesverhalen erbij te halen. Daarin draait het om vertrouwen creëren om de opdrachtgevers de juiste keuzes te laten maken. Maar inmiddels hebben we zoveel successtory’s op onze naam staan, dat bedrijven weten wat ze van ons kunnen verwachten.”

Succes komt niet vanuit de schoolbanken

Sinds de start zit TOP BV op het Agro Businesspark in Wageningen. Wouter begon zijn loopbaan overigens aan de universiteit van Delft waar hij afstudeerde als procestechnoloog.  “Toen ik naar Wageningen kwam wist ik niks van voeding, maar wel wist ik een beetje van het proces en wat ervoor nodig is om een idee vanaf de tekentafel tot en met de uitvoering te laten slagen.” Wouter is van nature een ondernemer en had de behoefte om snel te kunnen schakelen. Hij zag dat hij daarvoor een zelfstandige onderneming moest hebben, die niet onder de vleugels van een universiteit zou vallen. Want dat vertraagt en TOP BV wil vooruit. Snel waar het kan en de diepte in waar het moet. Sinds de start zit TOP op het Agro Businesspark in Wageningen. Weliswaar dicht bij de WUR, maar TOP BV heeft al jaren haar eigen testcapaciteiten, machine-opstellingen, proeffabrieken en labs. “Als het niet bestaat, dan bouwen we het gewoon zelf. Niet vanuit een businessmodel, maar uit praktische overwegingen. Zodra wij onze informatie hebben en we zien dat de vraag voor het testen groot wordt, dan zetten we het weg bij een externe organisatie, desnoods die we via BOX zelf opzetten. We hebben de bewuste keuze gemaakt om als organisatie relatief klein te blijven en dat gaat niet wanneer je alles bij jezelf houdt.”

“Ontwikkeling gaat over kennis en ervaring creatief inzetten om een idee te realiseren”

Echt nepvlees

De afgelopen jaren zijn er bij TOP BV veel projecten gerealiseerd op het gebied van vleesvervangers en planten. Denk aan Naturalicious, Smartness From Nature, Perfotec, Phycom & Ojah. Als ze bij TOP BV in het idee geloven dan participeren ze in het bedrijf via BOX invest. Onlangs is in april is de joint venture ‘Bflike’ opgericht. Dit bedrijf is een samenwerking tussen BOX en Cargill, met TOP technologie. Bflike is een ontwikkelaar en producent in Elst voor plantaardige vlees- en visproducten die niet van echt vlees of vis te onderscheiden zijn. Volgens Wouter gaan we daar de komende jaren nog veel van horen. “Voor dit nieuwe bedrijf hebben we ervoor gekozen om een startup op te zetten. Je begint dus vanaf een nulpunt en kunt er nog alle kanten mee uit. Dat zorgt voor meer creativiteit en de mogelijkheid om gewaagde stappen te nemen.”

Op weg naar het tipping point

Voor TOP is impact maken misschien wel de grootste drijfveer. Veranderingen van één of twee procent zijn niet de doelen die ze stellen. “Als je kijkt naar de vleesvervangers zijn er een aantal dingen belangrijk. Het alternatieve vlees moet echt lekker zijn, het moet passen in de huidige kook- en voedingspatroon en het moet betaalbaar zijn voor de gewone consument. Onze stip aan de horizon is om 30% van het vleesverbruik te verminderen of misschien wel 40 of 50%. Dit doel kunnen we alleen waarmaken als er grote veranderingen plaatsvinden. Allereerst moet wat mij betreft de prijs van vleesvervangers naar beneden en de prijs van gewoon vlees omhoog, bijvoorbeeld door een vleestax. Door meer en vooral grotere fabrieken voor vleesvervangers te bouwen, kan de productie omhoog en kunnen de kosten per eenheid omlaag. Het moment dat die prijzen veranderen en tot elkaar komen, noemen we het ‘tipping point’. Dan zal je zien dat de markt echt gaat veranderen”, geeft Wouter aan.

 “Voor een nieuwe smaak toetje hoef je bij ons niet aan te komen”

TOP werkt met een klein professioneel en kundig team en kiest haar opdrachten en opdrachtgevers zorgvuldig uit. Door de jaren heen weten ze wat ze wel en niet kunnen. Vaak is tijdens een intakegesprek voor een nieuw idee al duidelijk of het een kans van slagen heeft. “We weten waar onze kwaliteiten liggen. De beste in ons vak zijn, is waar we elke dag mee bezig zijn. Het is voor ons alleen interessant als we potentie in een project zien en ervan overtuigd zijn dat het impact kan maken in de voedselbranche”, sluit Wouter af.

Vond je dit artikel interessant? Lees ook:

Lees alle artikelen op NEON food ondernemersnieuws