Door: Rowin Batterink
Als je het terrein van Boerderij Het Witte Water op de Nieuwe Voorthuizerweg in Nijkerk oprijdt, heb je het idee dat je bij een gewone varkensboerderij terechtkomt. Alleen niets is minder waar. Ja, varkens worden er nog steeds gehouden, maar in één van de schuren krioelen miljoenen meelwormen. Waarom? “Omdat er heel veel gezondheidsvoordelen aan insecten zitten en het is een duurzame manier van voedselproductie”, vertelt Rowin Batterink, mede-eigenaar van de boerderij en bedenker van de meelwormenkwekerij.
Boerderij Het Witte Water is van oorsprong een biologische varkensboerderij. Vader en moeder Batterink begonnen de boerderij in 1995 met een aantal varkens en al snel kwamen daar kippen bij. Vier jaar geleden kwam Rowin in de maatschap bij zijn ouders. De varkens zijn nog steeds niet weg, maar de kippen hebben inmiddels plaatsgemaakt voor biologische groenten en… meelwormen! Een oude hooiopslag is volledig omgebouwd tot een afgesloten ruimte met tien klimaat beheersbare kamers. In deze kamers staan karren vol met opgestapelde bakken met de kleine beestjes.
Misschien zijn meelwormen niet het eerste waar je aan denkt als je een nieuwe business op wil zetten, maar volgens Rowin is het niet zomaar uit de lucht komen vallen. “Ik ben al jarenlang geïnteresseerd in het kweken van insecten. Ik heb veel onderzoek gedaan naar andere mogelijkheden zoals krekels en vliegen. Uiteindelijk heb ik voor meelwormen gekozen, omdat je hiermee met laagwaardige reststromen een hoogwaardig product kunt maken. Daarnaast zitten de wormen vol goede eiwitten en zijn ze voor mensen en dier supergeschikt om te verwerken in voeding.”
“Meelwormen zijn echte eiwitbommetjes”
Rowin geeft aan dat hij altijd bezig is om te kijken hoe hij het biologische bedrijf kan uitbreiden. “Ik vroeg me af hoe toekomstbestendig we waren en wat we nou precies aan het doen zijn. De vleesindustrie verandert en dan kan je wel doorgaan met wat je doet, maar je kunt ook verder kijken. Dus ben ik gaan kijken wat er binnen de mogelijkheden paste bij dit bedrijf. Voor mij is het daarnaast belangrijk dat ik het leuk vind om te doen.”
Het begin leek allemaal goed te gaan. Rowin kreeg een eerste klant in 2020 waar hij de hele zomer aan zou kunnen leveren. Helaas blies deze klant op het laatste moment de deal af en moest hij op zoek naar andere afnemers. Daarnaast was Corona ook niet bevorderlijk voor de handel. Er werd minder diervoeding verkocht, dierentuinen gingen dicht en evenementen gingen niet meer door. “Dan begin je natuurlijk niet echt lekker, maar stapje voor stapje gaan we nu weer de goede kant op en hebben we de productie weer wat opgeschaald.”
Op dit moment produceert Boerderij Het Witte Water zo’n 50.000 kilo meelwormen per jaar. “Als je dat zou omzetten in meel, dan kan je daar ongeveer 15.000 kilo meel uithalen. Dat is in de levensmiddelenindustrie nog niks natuurlijk, maar je moet ergens beginnen. Ik wil eerst dat het hele proces van begin tot eind klopt zoals ik het voor ogen heb. Wanneer dat op orde is, kan je vanzelf gaan denken aan opschalen. De ruimte heb ik daar wel voor als het moet.”
“Meelwormen bevatten de bouwstenen voor ons lichaam”
Het kweken van meelwormen is relatief eenvoudig. “Eén mannetjes tor is nodig voor vier vrouwtjes torren. Op basis van gewicht zetten we mannelijke en vrouwelijk torren bij elkaar”, geeft Rowin aan. Na ongeveer 14 weken leggen de vrouwtjes de eitjes en dan duurt het tot negen weken voordat de worm volwassen is. “Wacht je langer, dan gaan ze verpoppen en komt er weer een nieuwe tor uit.”
Zodra de wormen groot genoeg zijn, zijn ze klaar om te verhandelen. “We verkopen ze soms levend. Denk maar aan visvoer en reptielenvoer. Zeker reptielen hebben levende wormen nodig, want dode insecten eten ze niet. Maar we verkopen de wormen ook aan levensmiddelenproducenten. In meelwormen zit een hoog eiwit- en vetgehalte, vitamine B12 en goede aminozuren, wat goede bouwstenen voor het lichaam zijn.
Het grootste gedeelte van de meelwormenproductie gaat naar diervoeding toe. Rowin geeft aan dat hij zich meer wil richten op humane voeding. “De meelwormen zitten vol goede eiwitten en zijn in veel producten te verwerken. Je kunt ze zelfs als losse snacks eten, maar dat is nog niet zo populair. Dat komt vooral omdat we het niet gewend zijn. Tien jaar geleden zat ook niemand te wachten op rauwe vis, inmiddels staat in elk dorp een sushirestaurant. Ik hoop dat we met meelwormen ook zoiets gaan doormaken.”
“Tien jaar geleden zat niemand te wachten op rauwe vis, nu zie je in elk dorp een sushirestaurant”
Naast de verkoop van de wormen voor verwerking in voedsel, denkt Rowin ook na over de andere mogelijkheden. Ik heb nog geen idee hoe de toekomst eruit komt te zien, maar dat maakt het ondernemen ook gewoon leuk”, sluit Rowin af.
Vond je dit artikel interessant? Lees ook:
Lees alle artikelen op NEON food ondernemersnieuws
Heb je vragen of wil je meer informatie? Neem dan contact op via redactie@neonfood.nl of met Sandra van Liere of Susanna Butterman van Gemeente Ede.
NEON food is een initiatief van de Gemeente Ede. De uitvoering van de bijeenkomsten is in handen van Youngwise.
