De evolutie naar een gezonder voedselsysteem gaat tijdelijk in lockdown

Door: Hans Steenbergen

Dat de toekomst er anders uit ziet dan we een paar maanden geleden dachten, is een feit. Mede-oprichter van Food Inspiration, Hans Steenbergen, ziet onze evolutie naar een gezonder en duurzamer voedselsysteem tijdelijk in lockdown gaan. Zodra er een medicijn gevonden is tegen het coronavirus, zal de beweging naar een betere voedselwereld sterker terugkeren dan ooit tevoren.

Veel mensen beschouwen de coronacrisis als een resetknop voor onze samenleving. In de gesprekken die wij tijdens deze crisis voeren met voedselpioniers en toekomstdenkers groeien onze inzichten. We leven in een tijdperk van ongekende chaos en complexiteit. En hoewel niemand kan voorspellen wat de uiteindelijke uitkomst van deze crisis zal zijn, willen we toch kijken naar de impact ervan op onze wereld van eten, drinken, slapen en gastvrijheid. Hoe kunnen we deze grote herstart, deze verandering in ons voedselsysteem, het beste visualiseren? Zodat we beter kunnen begrijpen wat er speelt en wat de blijvende gevolgen zijn voor ons gedrag en ons voedselsysteem.

De Foodlov piramide opnieuw bekeken

In 2015 presenteerde Food Inspiration de piramide van Foodlov. Geïnspireerd op de beroemde piramide van Maslow, is het Foodlov model een reflectie van de waarden en kenmerken van ons eten. Het is ook een evolutionaire weg die een persoon, groep, of maatschappij kan bewandelen op weg naar een zichzelf overstijgende eetcultuur. Oftewel: een cultuur die eetervaringen waardeert op een manier die verder gaat dan alleen de fysieke ervaring.

In het kort bestaat de Foodlov piramide uit vijf lagen:

De onderste laag: Energie, voedselzekerheid en voedselveiligheid
Eten als brandstof. Op de onderste laag van de piramide heeft eten geen andere functie dan energie geven aan ons lichaam, zodat we in leven blijven.

– Producten in de onderste laag: Dit kan in de vorm van vers eten, maar is vaak overmatig bewerkt eten. 

De tweede laag: Gezondheid
In de tweede laag van de piramide evolueert onze visie op food van voedend naar helend en reinigend. Voeding houdt je in vorm. De grootste trend van het afgelopen decennium was voeding als medicijn.

Eten – voor een specifieke categorie foodies -dient zelfs als innerlijke cosmetica.

– Producten in de tweede laag: onbewerkt fruit of een salade bar met toppings als rozijnen, noten, kaas, gerookte kip, fruit, bieten, rauwe groenten of een hummus dip.

De derde laag: Herkomst en ethiek
Wat er aan eten op het bord ligt is een afspiegeling van de wereld. Er is een sterke verbinding tussen het bord en onze planeet. We beginnen beter te begrijpen dat de wereld een gesloten systeem is met eindige hulpbronnen. We zien en voelen dat in de 21e eeuw alles verbonden is. De voedselkeuzes die wij op dit niveau van de piramide maken zijn de sleutel tot een betere wereld.

Een plantaardig dieet is één van de belangrijkste antwoorden op onze wereldwijde uitdaging.

– Producten in de derde laag: Duurzame, plant based, lokale producten 

De vierde laag: Identiteit en lifestyle
Food is een lifestyle. Foodies stonden – vóór corona – een half uur in de rij voor een kop koffie van die ene barista met die ene blend. Status is niet langer (alleen) je auto, maar je voedselkeuzes, de restaurants die je bezoekt en het eten dat je thuis maakt.

De eettafel is de catwalk van goede smaak.

– Producten in de vierde laag: producten die onderscheidend zijn, bijvoorbeeld 100% veganistisch, alcoholvrij of kiezen voor een bepaald merk.

De bovenste laag: Reconnect
‘A restaurant is not only filling a stomach, its feeding souls.’ Het is een plek waar de kwetsbaarste menselijke kwaliteit wordt gevoed: empathie. Volgen we de trappen van de voedselpiramide, dan komen we uit bij de hoogste betekenis van food: reconnect.

Het herstellen van de verbroken verbinding tussen eter, producent, seizoen en elkaar. Sterke eetculturen als Italië, Spanje, Frankrijk, Japan, en Thailand hebben een sterk besef van eten als kernonderdeel van de gemeenschap, om samen te delen en voor elkaar te zorgen. Andere eetculturen zijn veel meer op het individu gericht.

– Producten in de bovenste laag: hier gaat het dus niet zo zeer om specifieke producten, maar vooral om de samenkomst van mensen rondom de maaltijd en de connectie tussen mens, dier en natuur.

Veranderingen in de piramide

Omdat de foodservice op zijn gat ligt zien we dat de coronacrisis de piramide een andere vorm geeft. De onderste laag is ineens veel belangrijker. Voedselzekerheid, voedselveiligheid, energie: het zijn de basisbehoeften die er nu het meest toe doen. Alles wat bovenop de essentie is gestapeld – gezondheid, ethiek, lifestyle, reconnect – is minder belangrijk en minder relevant nu er een economische crisis aankomt. In de onderste laag zien we een marktplaats waar de grote voedselproducenten domineren en waar supermarkten met veel overbewerkt eten een overgrote invloed hebben op wat we eten.

Nog meer lezen over welk effect de coronacrisis op ons voedselsysteem heeft? https://www.foodinspirationmagazine.com/nl_NL/20176/276359/cover.html

Vond je dit artikel interessant? Lees ook:

Lees alle artikelen op NEON Food Ondernemersnieuws